مکزیک ۱۹۷۰
برای نخستین بار جام جهانی در آمریکای مرکزی برگزار میشد. ۷۵ تیم در مرحله انتخابی برای ورود بازی کردند. این دوره بدون حضور تیمهائی چون فرانسه، آرژانتین، مجارستان و اسپانیا برگزار شد. در مقابل اسرائیل، السالوادور و مراکش در نخستین حضورشان در جام جهانی به میدان رفتند. برزیل با در اختیار داشتن پله، ریوهلینو، کارلوس آلبرتو پریهرا، تستائو و جرزینیو به مکزیک آمده بود تا شکست سخت دوره پیش را جبران کند.
این تیم با مدیریت ماریو زاگالو با ۳ برد از گروه خود صعود کرد و با شکست ۲ تیم از آمریکای لاتین (پروو اروگوئه) در مراحل بعدی به فینال رسید. ایتالیا نیز برای رسیدن به فینال، پس از صعود از گروهش مکزیک، میزبان بازیها و آلمان غربی را شکست داد. ایتالیا و برزیل در بازی فینال در حالی مقابل هم قرار میگرفتند که تیم برنده به سومین عنوان قهرمانی خود دست مییافت و میتوانست برای همیشه جام ژول ریمه را به خانه ببرد. این بازی در نیمه نخست با نتیجه یک بر یک به تساوی انجامید. گلهای این نیمه را پله برای برزیل و بونینسینا برای ایتالیا به ثمر رساندند، اما در نیمه دوم برزیل در ۲۰ دقیقه ۳ گل توسط گرسون، جرزینیو و کارلوس آلبرتو پریهرا به ثمر رساند و بهعنوان نخستین تیمی که ۳ بار قهرمان جام جهانی شده، جام ژول ریمه را بری همیشه به خانه برد. گرهمولر از آلمان غربی با ۱۰ گل زده بهترین گلزن جام شناخته شد. این دوره چهارمین و آخرین جام جهانی بود که پله در آن حضور مییافت.
آلمان ۱۹۷۴
مرحله انتخابی برای جام دهم، آخرین بازی بود که تعداد تیمهای خواهان حضور در جام جهانی ۲ رقمی (۹۹ تیم) بود. فرانسه، اسپانیا و انگلستان غایبان بزرگ این جام بودند. جمهوری دموکراتیک کنگو (زئیر)، آلمان شرقی، هائیتی و استرالیا از آسیا) برای نخستین بار به جام جهانی میآمدند. آلمان شرقی که با آلمان غربی همگروه بود، موفق شد همسایه و رقیب غربی خود را یک بر صفر در مقابل چشمان دهها هزار هوادار آلمان غربی شکست دهد.
این نخستین بازی این ۲ تیم در تاریخ جام جهانی بود. سیستم برگزاری بازیهای بار دیگر در این جام تغییر کرد بدینشکل که ۱۶ تیم حاضر در ۴ گروه ۴ تیمی بازی کردند که تیمهای اول و دوم هر گروه به دور بعد راه یافتند.
تیمهای راه یافته به دور بعد دوباره در ۲ گروه ۴ تیمی تقسیم شدند که ۲ تیم نخست ۲ گروه، مستقیماً به فینال و ۲ تیم دوم به بازی ردهبندی راه یافتند. آلمان غربی، میزبان مسابقات و هلند به فینال رفتند و برزیل و لهستان برای بازی ردهبندی مقابل هم قرار گرفتند. بازی ردهبندی با پیروزی یک بر صفر لهستان پایان یافت و برزیل، قهرمان دوره پیش نتوانست با ستارگان بهجا مانده از جام ۱۹۷۰ به مقامی بهتر از چهارمی دست یابد. بازی فینال با حضور بیش از ۷۵ هزار نفر در استادیوم المپیک مونیخ برگزار شد. این بازی نبرد ستارگان بود. آلمان غربی با مجموعهای از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال خود چون سپمایر، فرانتس بکن باوئر، برتی فوگتس، پل برایتز، گرد مولر، ولفگانگ اورات، راینر بونهوف و اولی هوینس در مقابل هلندی قرار گرفت که از مثلث طلائی یوهان کرایف، ران رینسن برینک و جانی رپ بهره میگرفت.
در ثانیههای نخست بازی یک پنالتی به سود هلند گرفته شد که یوهان نیسکنس آن را به گل تبدیل کرد و یکی از سریعترین گلهای تاریخ جام جهانی را رقم زد، اما آلمان با ۲ گل برایتنر و گرد مولر از هلند پیش افتاد و برای دومین بار به جام جهانی دست یافت. گرتز گورتز لاتو از لهستان با ۷ گل گلزن برتر شد و یوهان کرایف از سوی فیفا بهعنوان بهترین بازیکن جام برگزیده شد.
گرد مولر چهاردهمین گل جام جهانی خود را در بازی فینال به ثمر رساند (۱۰ گل در سال ۱۹۷۰ و ۴ گل در سال ۱۹۷۴) و با این حساب با یک گل بیشتر، ژوست فانتن ۱۳ گله (در یک دوره جام جهانی) را پشت سر گذاشت. تیم ملی ایران برای نخستین بار در مرحله انتخابی برای ورود به جام جهانی شرکت کرد که در بازی پلیآف مغلوب استرالیا شد و از راه یافتن به جام جهانی بازماند.
با سپاس
محرم سعیدی